stamboom of genogram ?

"Maak jij dan een stamboom?"

Die vraag krijg ik wel eens als ik vertel dat ik levensverhalen schrijf. Het antwoord is een klaar en duidelijk 'neen'. Voor het schrijven van een levensverhaal duik ik niet in de archieven. Ik doe geen historisch onderzoek naar de familiegeschiedenis en maak ook geen stamboom.

Bij het schrijven van een levensverhaal of familiegeschiedenis draait het immers niet om verifieerbare feiten, maar om de geschiedenis zoals ze werd beleefd en wordt herinnerd.

een genogram

Ik maak dan misschien geen stamboom, maar op basis van de gesprekken maak ik soms wel eens een genogram.

Een wat ???
Een genogram lijkt een beetje op een stamboom, maar je brengt meer dan de afstamming in kaart. In een genogram is ook plaats om niet-biologische of niet-wettelijke familie op te nemen: pleegouders, of zelfs 'vreemden' die een opvoedtaak op zich namen. Misschien had je met de beste vriendin van je moeder een nauwere band dan met je bloedeigen tante.

Zo'n genogram kan een kapstok zijn bij het uitwerken van een levensverhaal en inspireren om het gesprek over iemands leven aan te gaan.

basisprincipes

Er bestaan computerprogramma’s voor het uittekenen van een genogram, maar in principe heb je voldoende aan een potlood en een blad papier.

Een mannelijk persoon wordt voorgesteld door een vierkantje, een vrouw door een cirkeltje. Je kan er - net zoals bij een stamboom - de naam, geboortedatum en eventuele sterfdatum aan toevoegen. Bij de kinderen staat het oudste kind links en worden de andere kinderen van oud naar jong gerangschikt. Het jongste kind staat dus helemaal rechts.

Je zet de persoon in kwestie centraal en tekent dan alle familiale relaties uit, 2 generaties naar boven (grootouders) en eventueel ook 2 generaties naar beneden (kleinkinderen). Je neemt telkens ook alle broers en zussen op. Ook de aangetrouwde relaties (schoonzus/broer) kan je opnemen.

Vervolgens breng je de relaties binnen de familie in kaart. Tussen de familieleden worden lijnen getrokken: hechte relatie, afstandelijke relatie, verbroken relatie, misbruik,… Ook huwelijken, scheidingen, miskramen, pleegkinderen,… kunnen hierin opgenomen worden, eventueel met een datum erbij.